W kalendarzach, które aktualizujemy każdego miesiąca pojawiają się zwykle ważne sprawy, takie jak: spotkania biznesowe, konferencje, przegląd auta, płatności za polisy ubezpieczeniowe, a nawet daty wywózki śmieci. Zaznaczamy tam oczywiście również ważne wizyty lekarskie lub terminy zabiegów, ale czy planując swoje terminarze pamiętamy, by zmieścić w nich badania profilaktyczne?

Jak często należy się badać?

Osoby młode i dojrzałe mniej więcej do 60. roku życia, powinny wykonywać komplet podstawowych badań przynajmniej raz do roku, oraz oczywiście dodatkowo zawsze wtedy, gdy odczuwają jakiekolwiek dolegliwości i badania zostaną zlecone przez lekarza. Po 60. roku życia częstotliwość i ryzyko zachorowań wzrasta, dlatego specjaliści polecają, aby przynajmniej raz na pół roku zafundować sobie regularny „przegląd”. W przypadku osób chorujących przewlekle częstość wykonywania badań wzrasta, a lekarz prowadzący zawsze wytycza precyzyjnie ich kierunek, przez co badania zwykle wykraczają poza standardowy komplet. Również sportowcy, którym zależy na zachowaniu najwyższych możliwych parametrów zdrowotnych, powinni wykonywać badania częściej niż raz do roku, nawet gdy czują się świetnie.

Jakie badania wykonywać regularnie?

Podstawowym badaniem laboratoryjnym, które jest tanim, a przy tym bardzo skutecznym markerem wykrywającym istnienie nieprawidłowości w organizmie, jest oczywiście morfologia krwi. Pozwala ona na stwierdzenie istnienia stanów zapalnych, infekcji, a także ewentualnych zmian w obrębie składu krwi. Drugim ważnym badaniem jest analiza moczu, która pozwala wykryć nieprawidłowości w obrębie układu moczowego, ale również w innych układach.

Badania podstawowe warto czasem rozszerzyć również o inne parametry. Mogą to być na przykład markery chorób tarczycy, poziom witamin i minerałów we krwi, markery nowotworowe w przypadku osób z grupy ryzyka, lipidogram u osób, które są zagrożone chorobami serca. Można je wykonać za niewielkie pieniądze i warto to zrobić, nawet bez zalecenia od lekarza – ponieważ im wyższa świadomość własna dotycząca zdrowia, tym lepiej.

Dlaczego profilaktyka jest tak ważna dla całej Twojej rodziny?

Profilaktyka zdrowotna składa się z czterech głównych filarów:

1. Edukacja zdrowotna
2. Dieta
3. Aktywność fizyczna
4. Badania profilaktyczne

Z propagowania edukacji zdrowotnej wynikają poniekąd trzy pozostałe filary. Należy uświadamiać dzieci, młodzież, ale również osoby starsze lub wszystkie osoby z otoczenia, którym brak podstawowej wiedzy na temat zapobiegania chorobom, jak duże znaczenie na dieta, ruch, sen, czyste powietrze i unikanie stresu, ale również regularne badanie się.

Dzięki morfologii można w porę wykryć anemię czy początki insulinooporności, a także toczącą się gdzieś w ciele infekcję lub stan zapalny. Analiza moczu może pomóc wykazać nieprawidłowości związane z funkcją nerek czy wątroby. Przez te najprostsze, mało kłopotliwe badania można również kontrolować postępy wdrożonego leczenia, czyli upewnić się, że leki działają i organizm dochodzi do siebie. Badania pod kątem nowotworów, mammografia, badania hormonów tarczycy, gastroskopia i wiele innych pozwalają już na wczesnym etapie wykryć wiele poważnych schorzeń. Dzięki szybkiej reakcji i wczesnej diagnostyce wiele z nich można powstrzymać, a nawet całkowicie wyleczyć.

Jak prawidłowo zadbać o profilaktykę zdrowia własnego i swoich bliskich?

Badania podstawowe można wykonać za darmo w ramach ubezpieczenia NFZ, ale wymagają one skierowania od lekarza rodzinnego. Prościej wykonać je w placówce prywatnej. Nie kosztują one wiele, a w ramach abonamentu medycznego można zyskać pakiet bardzo szczegółowych badań dedykowanych konkretnej grupie wiekowej, przez co decyzja o regularnym badaniu staje się jeszcze łatwiejsza do podjęcia. Najważniejsze to oczywiście wpisać cykliczne badania w swój napięty grafik i wykonywać je, nawet gdy czujemy się całkiem dobrze – dla własnego spokoju. Tylko tak można w porę uchronić siebie lub bliskich przed złą przyszłością.